Hậu Lâu

Hậu Lâu rộng khoảng 2.392m², xưa gọi là Tĩnh Bắc Lâu, được xây dựng từ sau đời Hậu Lê, là nơi ở và sinh hoạt của hoàng hậu và công chúa. Thời Nguyễn, Hậu Lâu làm nơi ở của các cung tần, mỹ nữ đi theo nhà vua mỗi chuyến công du Bắc Hà.

Công trình được xây bằng gạch, phía dưới hình hộp, trên là công trình kiến trúc ba tầng. Lầu dưới có ba tầng mái, lầu trên là hai tầng mái. Phần mái phỏng theo kiến trúc cổ truyền Việt Nam kiểu mái chồng diêm, có các đầu đao nhưng toàn bộ mái là kết cấu gạch và bê tông, trên đắp ngoài giả ngói.

Người Pháp gọi Hậu Lâu là Lầu Công chúa hay Pagode des Dames (Chùa các bà). Cuối thế kỉ 19, Hậu Lâu bị hư hỏng nặng, sau này người Pháp đã cải tạo xây dựng lại như hiện nay.

Năm 1998, được sự đồng ý của Bộ Văn hóa – Thông tin, Viện Khảo cổ học phối hợp cùng Ban quản lí danh thắng Hà Nội tổ chức 2 đợt khai quật khảo cổ học trên 2 hố tại di tích Hậu Lâu.

Với các vết tích kiến trúc khai quật được, có thể nói lần đầu tiên trong lịch sử nghiên cứu Thăng Long – Hà Nội, cùng với cuộc đào thăm dò khảo cổ ở Đoạn Môn, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy vết tích nền móng của nhiều kiến trúc, nhiều thời kì lịch sử với đặc trưng khác nhau. Khu vực này cách điện Kính Thiên không xa và theo sử cũ, là nơi có nhiều cung điện, lầu gác của triều đình. Như vậy có thể khẳng định một lần nữa Hậu Lâu nằm trong khu vực trung tâm của Hoàng Thành Thăng Long thời Lý – Trần – Lê.