Báo cáo sơ bộ kết quả khai quật thăm dò khu vực Chính điện Kính Thiên năm 2022
Sáng ngày 22/11/2022, tại khu di sản thế giới Hoàng thành Thăng Long, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long – Hà Nội và Viện Khảo cổ học tổ chức Hội thảo khoa học “Báo cáo sơ bộ kết quả khai quật thăm dò Khu vực chính điện Kính Thiên năm 2022” . Hội thảo có sự tham gia của nhiều chuyên gia, nhà khoa học, các đại biểu đại diện cho các cơ quan của Trung ương và các sở, ban ngành thành phố Hà Nội. Tại hội thảo các đại biểu đã tham luận và đóng góp nhiều ý kiến cho những nhận định bước đầu về tính chất, niên đại, quy mô, chức năng và giá trị của các di tích đã xuất lộ tại hố khai quật Khu vực Chính điện Kính Thiên năm 2022.
Cụ thể: Kết quả khai quật năm 2022, tiếp tục làm phát lộ dấu tích kiến trúc của các thời kỳ Tiền Thăng Long, Lý, Trần, Lê sơ, Lê Trung hưng, Nguyễn… Đặc biệt đáng chú ý là kết quả của thời:
+ Thời Lý và thời Trần: Các dấu tích kiến trúc thời Lý, Trần cũng tiếp tục được làm sáng tỏ hơn như; dấu tích bức tường lớn chạy theo chiều Đông Tây với nhiều lần cải tạo mở rộng, bức tường này có thể bao quanh khu vực tương đối lớn và có nhiều kiến trúc quan trọng vì thế người xưa đã mở nhiều cống nước đi qua chân tường đổ vào đường nước lớn, đáy cống được làm bằng đá phiến có đục 2 lỗ vuông có thể được dùng để cài song sắt chống đột nhập. Ngoài ra còn có dấu tích móng cột kiến trúc còn nguyên chân tảng đá hoa sen, nền lát gạch vuông còn lại khá nguyên vẹn.
+ Thời Lê sơ và Lê Trung hưng: tiếp tục phát lộ dấu tích sân Đan Trì đường Ngự Đạo. Đặc biệt, các hố thám sát ở nhà Cục Tác chiến, lần đầu tiên xuất lộ Ngự Đạo thời Lê Sơ được lát bằng gạch vuông đỏ cỡ lớn, bên cạnh Ngự Đạo lại có thêm một lối đi phụ ở phía Đông bằng gạch lát nghiêng. Lối đi này cũng trùng khớp vào cửa phụ phía Đông của cửa Đoan Môn; hố thám sát ở giữa lòng nhà xuất lộ hàng gạch bó 2 lớp chạy theo chiều Đông – Tây có khả năng là hàng gạch bó nền ngăn sân Đại Triều làm 2 cấp khác nhau (?). Điều này đang được nghiên cứu thêm.
Bên cạnh các dấu tích kiến trúc, cuộc khai quật cũng thu được nhiều loại hình gạch, ngói, gốm men, gốm sành liên quan đến quá trình phát triển kiến trúc và đời sống Hoàng cung nơi đây. Với những phát hiện khảo cổ học quan trọng năm 2022, đã cho chúng ta ngày càng hiểu sâu sắc hơn về cấu trúc và phạm vi của khu vực chính điện Kính Thiên thời Lê.
Kết quả của Hội thảo đã mang lại những nhận thức mới cũng như nhiều gợi ý mới cho nghiên cứu lâu dài, khoa học nhằm làm sáng rõ hơn giá trị nổi bật toàn cầu di sản theo khuyến nghị UNESCO. Là cơ sờ khoa học để Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long – Hà Nội đưa ra các phương án khôi phục và tái hiện các di sản kiến trúc cung điện trong thời gian tới; đặc biệt bổ xung tư liệu và tham vấn các giải pháp khoa học, ứng dụng công nghệ trong quá trình thực hiện Đề án nghiên cứu khôi phục không gian điện Kính Thiên, hoàn thiện Kế hoạch quản lý di sản giai đoạn 2022 – 2030, tầm nhìn 2045; làm tiền đề cho công tác quản lý, bảo tồn bền vững khu di sản Hoàng thành Thăng Long – Hà Nội.
Một số hình ảnh của Hội thảo và Hiện trạng di tích, di vật phát hiện được trong khai quật thăm dò khảo cổ học khu vực chính điện Kính Thiên năm 2022:
