Kỷ niệm 149 năm ngày mất Tổng đốc Nguyễn Tri Phương (1873 – 2022)

Sáng ngày 24/11/2022 (mùng 1/11 năm Nhâm Dần), Trung tâm bảo tồn di sản Thăng Long – Hà Nội tổ chức lễ dâng hương tưởng niệm 149 năm ngày mất Tổng đốc Nguyễn Tri Phương – vị tướng nghĩa liệt đã tử tiết để giữ thành Hà Nội. Lễ dâng hương được tổ chức tại di tích Bắc Môn, cổng thành duy nhất còn lại của Thành Hà Nội thời Nguyễn, nơi an vị tượng hai cụ Nguyễn Tri Phương và Hoàng Diệu.

Di tích Bắc Môn nơi thờ hai cụ Nguyễn Tri Phương và Hoàng Diệu

Tổng đốc Nguyễn Tri Phương tên cũ là Nguyễn Văn Chương, tự Hàm Trinh, hiệu là Đường Xuyên, (sinh năm 1800), quê làng Đường Long (Chí Long), xã Điền Lộc, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế. Ông làm quan dưới triều Nguyễn, giữ qua nhiều chức vụ, lập nên những chiến công hiển hách. Năm 1862, sau khi triều đình Huế ký Hòa ước Nhâm Tuất, ông được cử ra Bắc làm Tổng đốc Hải An quân vụ, thăng chức Võ Hiển Đại học sĩ, tước Tráng Liệt Bá. Năm Nhâm Thân (1872), lại được điều về giữ chức Tuyên sát đổng sức đại thần, thay mặt triều đình xem xét việc quân sự ở Bắc Kỳ.

Đêm ngày 19, rạng sáng ngày 20 tháng 11 năm 1873, Garnier đánh úp thành Hà Nội. Quân Pháp bất ngờ đánh chiếm vòng phòng thủ bên ngoài của hai cửa phía nam, và vượt qua cầu trước khi quân trú phòng kịp bắn xuống. Đồng thời, pháo từ các pháo thuyền cũng bắn lên, khiến cho binh lính phòng thủ do không quen với đạn pháo, bỏ chạy tán loạn khỏi thành theo cửa tây. Cùng lúc đó, hỏa lực quân Pháp cũng bắn vỡ cửa nam, và chỉ trong một giờ, quân Pháp đã treo cờ tam tài lên vọng lâu thành Hà Nội. Hơn hai nghìn quân triều đình bị bắt làm tù binh. Con trai Nguyễn Tri Phương là Phò mã Nguyễn Lâm bị trúng đạn chết tại trận, Nguyễn Tri Phương cũng bị trọng thương. Ông được lính Pháp cứu chữa, nhưng ông khẳng khái từ chối. Sau đó, ông tuyệt thực gần một tháng để quên sinh cùng Hà Nội và mất vào ngày 20 tháng 12 năm 1873 (1 tháng 11 Âm lịch), thọ 73 tuổi. Thi hài ông và Nguyễn Lâm được đưa về an táng tại quê nhà.

Ảnh Danh tướng Nguyễn Tri Phương  tại quê nhà (Huyện Phong Điền, Thừa thiên Huế)

Trong không khí trang nghiêm, trầm mặc các tầng lớp hậu thế kính cẩn nghiêng mình dâng nén hương thơm tưởng nhớ tới người anh hùng đất Việt đã một lòng son sắt vì dân, vì nước, cùng sống cùng chết bảo vệ non sông đất nước. Tham dự lễ dâng hương tưởng niệm có các Đoàn đại biểu từ TW và Lãnh đạp thành phố Hà Nội, các sở ban ngành Thành phố, đại diện chính quyền địa phương, các cán bộ, chiến sĩ quân đội, lực lượng vũ trang, các tổ chức đoàn thể nhân dân; học sinh trường Tiểu học Nguyễn Tri Phương, THCS Nguyễn Tri Phương và đông đảo các tầng lớp nhân dân.

Một số hình ảnh học sinh trường THCS Nguyễn Tri Phương dâng hương tưởng niệm Tổng đốc Nguyễn Tri Phương

Lễ niệm ngày mất Tổng đốc Nguyễn Tri Phương là dịp để các thế hệ con cháu bày tỏ lòng thành kính, tưởng nhớ công lao to lớn của những người anh hùng nghĩa liệt đã chiến đấu, hy sinh, giữ thành Hà Nội, bảo vệ đất nước. Lễ kỷ niệm cũng sẽ là dịp để tuyên truyền giáo dục và nâng cao tinh thần dân tộc tới mọi tầng lớp nhân dân trong xã hội, góp phần tôn vinh truyền thống đạo lý uống nư­ớc nhớ nguồn, phát huy vai trò lịch sử  trong công cuộc đổi mới và xây dựng đất nư­ớc

BAN BIÊN TẬP