Phát lộ dấu tích sân Đan Trì và đường Ngự đạo thời Lê

Ngày 1/6/2022, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Chử Xuân Dũng cùng một số nhà khoa học và đại diện Văn phòng UNESCO Hà Nội đã đi khảo sát kết quả khảo cổ học tại Nhà Cục tác chiến, khu di sản Hoàng thành Thăng Long.

Năm 2022, các hố khai quật được mở tại khu vực Nhà Cục tác chiến (trong trung tâm Cấm thành Thăng Long), nhằm làm rõ hơn trục Ngự Đạo, sân Đan Trì phục vụ công tác nghiên cứu phương án khôi phục không gian Chính Điện Kính Thiên.

Quá trình khai quật khảo cổ, các nhà khảo cổ đã phát hiện nhiều dấu tích mới của sân Đan Trì và trục Ngự Đạo. Cụ thể, vị trí khai quật nằm trong khu vực sân Đan Trì của thời Lê (hiện tại là khu vực nhà Cục Tác chiến), gồm ba hố khai quật. Hố khai quật số 1 rộng 955m2 tại khu vực sân sau nhà Cục Tác chiến; hố khai quật số 2 và 3 trong phạm vi nền nhà Cục Tác chiến. Đây là các hố khai quật nằm trong không gian chính Điện Kính Thiên thời Lê, thuộc khu vực Đại Triều với những dấu tích đặc biệt quan trọng như đường Ngự Đạo (đường vua đi), sân thiết lễ Đại Triều và cũng là không gian thiêng liêng nhất của Đại Việt.

Hiện tại, các hố khai quật ở độ sâu 1-1,2m đã phát lộ một số mảng sân lát gạch màu xám, ở khu vực chính giữa hố, có vệt đầm gạch ngói vỡ trải dài hướng Bắc – Nam, rộng khoảng 6,7m theo hướng từ cửa chính của Đoan Môn đi qua nhà Cục Tác chiến lên đến Điện Kính Thiên.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Tống Trung Tín, Chủ tịch Hội Khảo cổ học Việt Nam cho biết, việc nghiên cứu khảo cổ ở Hoàng thành Thăng Long được tiến hành hằng năm, luôn phát hiện những giá trị mới. Năm nay, việc khai quật thực hiện ở trung tâm sân Đan Trì, là khu vực trung tâm nhất của khu di sản. Các nhà khảo cổ học phát hiện hai dấu hiệu vô cùng quan trọng, là dấu tích của sân Đan Trì và Ngự Đạo. Sân Đại Triều là nơi trăm quan dự lễ Đại Triều và diễn ra hoạt động thi Tiến sĩ. Còn Ngự Đạo, nằm ở chính giữa sân Đại Triều được bắt đầu từ thềm Điện Kính Thiên ra cửa Nam, là con đường để nhà vua xuất hành đi tế lễ tại Nam Giao, đàn Xã Tắc, tuần du và xuất chinh vệ quốc.

Trưởng Đại diện UNESCO tại Việt Nam Christian Manhart chia sẻ: “Tôi rất ấn tượng với những phát hiện khảo cổ học mới tại Hoàng thành Thăng Long. Tham quan hố khai quật, tôi thấy được những dấu tích ban đầu của Hoàng thành Thăng Long kéo dài từ Đoan Môn tới điện Kính Thiên. Đây là những kết quả rất tích cực, thể hiện cam kết của Hà Nội từ khi Hoàng thành Thăng Long được UNESCO công nhận là di sản văn hoá thế giới”.

Hiện nay, một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của khu di sản Hoàng thành Thăng Long là tập trung nghiên cứu, phục dựng không gian chính Điện Kính Thiên và tòa Chính Điện Kính Thiên, vì đó là nơi huyệt điểm “tàng phong tụ khí”, nơi thông thiên đạt địa giữa các hoàng đế Ðại Việt thời xưa với Thiên đế để tạo ra một chỉnh thể thống nhất giữa trời (thiên) – đất (địa) và người (nhân) khiến cho muôn vật giao hòa, vạn vật phát triển. Kết quả nghiên cứu khảo cổ học trong khu vực này sẽ góp thêm chứng cứ khoa học để nhận diện rõ không chính điện Kính Thiên, không gian quan trọng của  Cấm thành Thăng Long.

Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long – Hà Nội