Hội nghị Thông báo Những phát hiện mới về Khảo cổ học lần thứ 60
Hội nghị Thông báo Những phát hiện mới về Khảo cổ học là hoạt động khoa học hàng năm của ngành Khảo cổ học cả nước. Đây là sự kiện nổi bật gắn với lịch sử hình thành và phát triển của Khảo cổ học nước nhà trong 60 năm qua.
Hội nghị là diễn đàn khoa học nhằm thông báo, chia sẻ các kết quả nghiên cứu, các phát hiện mới về lĩnh vực khảo cổ học, giới thiệu đến công chúng và nhân dân, cung cấp các thông tin, vấn đề khảo cổ học mới, tiềm năng nghiên cứu trong lĩnh vực khảo cổ học và khoa học, xã hội và nhân văn. Và cũng là cơ sở đề xuất xây dựng các đề án, dự án, chiến lược, quy hoạch phát triển kinh tế – văn hóa, xã hội của đất nước và các địa phương.
Các đại biểu tham quan trưng bày những phát hiện mới về khảo cổ học năm 2025
Trong 2 ngày 13 và 14/11/2025, Hội nghị Thông báo Những phát hiện mới về Khảo cổ học toàn quốc năm 2025 được Viện Khảo cổ học tổ chức tại Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam (Số 1 Liễu Giai, Ba Đình, Hà Nội). Sự kiện khẳng định những đóng góp to lớn vào công cuộc nghiên cứu lịch sử, văn hóa Việt Nam của ngành khảo cổ học trong suốt 60 năm qua.
Phát biểu tại Phiên khai mạc, PGS.TS Nguyễn Đức Minh, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam nhấn mạnh, khảo cổ học là bộ phận cốt lõi trong nền văn hóa dân tộc, luôn nhận được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và toàn xã hội. Những thành tựu nghiên cứu khảo cổ học trong thời gian qua đã góp phần làm sáng tỏ nhiều vấn đề của tiến trình lịch sử, nâng cao nhận thức cộng đồng, thúc đẩy bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa của Việt Nam. Đồng thời đánh giá cao truyền thống học thuật 60 năm của Hội nghị Thông báo khảo cổ học toàn quốc; khẳng định đây là diễn đàn khoa học quan trọng, nơi quy tụ các nhà nghiên cứu khảo cổ học trên cả nước để công bố kết quả mới, trao đổi học thuật và phát triển chuyên môn. Những đóng góp này không chỉ làm phong phú tri thức khảo cổ học mà còn góp phần lan tỏa giá trị lịch sử, văn hóa dân tộc tới cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ.
PGS.TS Nguyễn Đức Minh, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, ghi nhận những đóng góp của Viện Khảo
Trong phát biểu đề dẫn, TS. Hà Văn Cẩn, Viện trưởng Viện Khảo cổ học cho biết, một đặc điểm nổi bật của hoạt động Khảo cổ học thời gian qua là sự hợp tác chặt chẽ giữa cơ quan trung ương và địa phương, thể hiện qua sự thành công của các dự án khai quật, nghiên cứu và bảo tồn, phát huy giá trị di tích, di sản văn hóa ở nhiều địa phương trong cả nước. Năm 2025, ngành Khảo cổ học đã thu được những thành quả đáng ghi nhận, đóng góp tích cực vào việc nhận thức diễn trình lịch sử dân tộc Việt Nam, khẳng định giá trị các nền văn hóa, văn minh, văn hiến của các cộng đồng dân cư cổ trên lãnh thổ Việt Nam ngày nay góp phần khơi dậy khát vọng phát triển đất nước, ý chí tự cường dân tộc trong phát triển kinh tế, xây dựng con người, văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc và sự nghiệp cách mạng của đất nước. Hội nghị lần này là dịp để nhìn nhận toàn diện các kết quả mới, xác định những vấn đề khoa học đang đặt ra và mở ra hướng tiếp cận mới, góp phần nâng cao chất lượng nghiên cứu khảo cổ học Việt Nam trong bối cảnh mới.
Tiến sĩ Hà Văn Cẩn, Viện trưởng Viện Khảo cổ học, phát biểu khai mạc hội thảo
Hội nghị năm nay công bố 385 bài thông báo khoa học đa dạng, bao gồm các chuyên đề quan trọng từ khảo cổ học tiền sử, sơ sử và nhà nước sớm, đến lịch sử, Champa – Óc Eo và khảo cổ học dưới nước. Với 385 thông báo, cho thấy hoạt động KCH Việt Nam năm 2025 diễn ra sôi nổi, đều khắp trên toàn quốc và đạt hiệu quả cao. Nhiều thông báo (đặc biệt là các cuộc khai quật lớn) được thực hiện công phu, nghiêm túc có nội dung phong phú. Đó là những tư liệu vật thật mới nhằm đi sâu nghiên cứu những vấn đề cơ bản của Khảo cổ học Việt Nam, góp phần nhận thức rõ hơn diễn trình lịch sử dân tộc Việt Nam, quá trình phát triển con người Việt Nam.
Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long – Hà Nội là cơ quan chủ quản quản lý khu Di sản Thế giới Khu Trung tâm Hoàng thành Thăng Long và Khu di tích cấp Quốc gia đặc biệt Cổ Loa. Trong năm 2025, Trung tâm phối hợp Viện Khảo cổ học tiếp tục mở rộng khai quật khảo cổ học tại Khu Trung tâm Hoàng thành Thăng Long (thực hiện cam kết của Thủ tướng Chính phủ với Ủy ban Di sản Thế giới). Kết quả khai quật khu Trung tâm Hoàng thành Thăng Long năm 2025 đã được đoàn khai quật báo cáo chi tiết, khẳng định những kết quả khai quật trong thời gian qua đã xác định và làm rõ không gian kiến trúc khu vực Chính điện Kính Thiên thời Lê Trung hưng. Cuộc khai quật khảo cổ học khu vực Chính điện Kính Thiên năm 2025 đã đạt được những kết quả tốt, đã góp thêm nhiều tư liệu làm rõ thêm các giá trị to lớn, phong phú, đa dạng với ba tiêu chí nổi bật toàn cầu của Di sản Thế giới Trung tâm Hoàng thành Thăng Long và có đóng góp lớn trong việc nghiên cứu phục dựng Chính điện Kính Thiên và không gian Chính điện Kính Thiên. Bên cạnh đó còn có các báo cáo chuyên sâu về di tích và di vật khai quật tại Hoàng thành Thăng Long – Hà Nội.
Hội nghị thông báo Khảo cổ học là hoạt động được tổ chức thường niên, đây không chỉ là diễn đàn khoa học mà còn là dịp để các nhà khảo cổ học chuyên và không chuyên trên toàn quốc gặp gỡ, chia sẻ những thông tin về những phát hiện mới, những nghiên cứu mới, hướng tới sự hợp tác giữa Viện Khảo cổ học, các trường đại học, các Bảo tàng, các khu Di sản trong nghiên cứu khảo cổ học nói riêng, văn hóa nói chung.
Đưa tin: Bùi Thị Thu Phương
